Deze pagina is automatisch vertaald.
Stephen Miles speelde een cruciale rol in het redden van het pas onafhankelijke Tanzania van een militaire coup in 1964. Hij was waarnemend Hoge Commissaris van Groot-Brittannië in Dar-es-Salaam toen hij in de nacht van 19 januari het bericht ontving dat een deel van het leger in opstand was gekomen tegen president Nyerere. Een uur lang werden Miles en zijn Amerikaanse collega gearresteerd door de muiters voordat ze werden vrijgelaten.
Britse oorlogsschepen, waaronder het vliegdekschip Centaur, waren op oefening in de Indische Oceaan. Nyerere, die een burgeroorlog vreesde, vroeg Miles om Britse hulp bij het neerslaan van de opstand. Duncan Sandys, minister in het Commonwealth Relations Office, stemde hiermee in. Helikopters van Centaur landden de volgende ochtend mariniers in de kazerne van het leger en de situatie was gered. Miles werd later dat jaar onderscheiden met de CMG.
Miles hielp mee om de 'wind van verandering' naar dekolonisatie aan te wakkeren die van de jaren 1950 tot 1980 door Afrikaanse landen waaide. Hij diende in negen landen van het Gemenebest, meer dan elke andere diplomaat van zijn generatie, vooral in landen die door zijn collega's van het Foreign and Commonwealth Office als moeilijke posten werden gezien.
Als Hoge Commissaris van Groot-Brittannië in Zambia (1974-78) speelde hij een belangrijke rol in de onderhandelingen die leidden tot het bewind van een zwarte meerderheid in buurland Zimbabwe. Toen hij in 1974 in Lusaka aankwam, ontdekte hij tot zijn verbazing dat de Rhodesische nationalistische leiders Joshua Nkomo en Robert Mugabe in de Zambiaanse hoofdstad waren, nadat ze door de Rhodesische leider Ian Smith uit de gevangenis waren vrijgelaten. De aanpak van Miles was om vriendschap te sluiten met de nationalistische leiders, omdat hij inzag dat zij binnenkort aan de macht zouden zijn. Zijn briefings over hun denkbeelden werden verwelkomd in Whitehall.
In augustus 1975 kwamen de presidenten van de 'frontlijnstaten' die aan Rhodesië grensden bijeen in een treinwagon op een brug over de Victoria watervallen om plannen te maken voor de onafhankelijkheid van Zimbabwe. Miles hielp de conferentie mogelijk te maken. Het leverde geen oplossing op, maar zette de Afrikaanse leiders, waaronder president Kaunda en president Vorster van Zuid-Afrika, ertoe aan het probleem over te dragen aan Groot-Brittannië om het op te lossen.
Miles had al veel waardering voor de diplomatieke inspanningen van minister van Buitenlandse Zaken Jim Callaghan en zijn opvolger dr. David Owen, die in Miles' residentie in Lusaka onderhandelingen met Afrikaanse leiders zouden voeren. Miles ontving ook een grote delegatie onder leiding van Andrew Young, ambassadeur van de VS bij de VN. Young en Owen ontmoetten elkaar ook in het verblijf van Miles waar, zo herinnerde hij zich, de Britse pers over zijn rozenbed stormde en zijn jonge dochter omver liep. Voortdurend onderbroken door Owens gevolg van 40 medewerkers, vond Miles dat de beste tijd voor de twee mannen om privé te praten een bezoek was aan de kathedraal van Lusaka voor de zondagsdienst.
In oktober 1976 zat Miles aan het ontbijt toen Joshua Nkomo, de oprichter van ZAPU (Zimbabwean African People's Union) binnenkwam om te vertellen dat hij en Robert Mugabe van ZANU (Zimbabwean African National Union) een alliantie hadden gevormd, het Patriottisch Front. Miles bracht verslag uit aan Londen. Een verdere conferentie in Genève leverde niets op, maar Nkomo deed een voorstel aan een Britse afgevaardigde dat, aangezien de Afrikaanse leiders het onderling niet eens konden worden, de Britse regering met een compromisovereenkomst zou willen komen? Miles en de FCO namen dit serieus en volgens Miles was dit het begin van de uiteindelijke oplossing.
Owen deed voorstellen met de bekwame steun van Miles, zozeer zelfs dat Owen hem schreef dat elke oplossing het Miles-Owen plan moest worden genoemd. Maar de tijd raakte op voor de Labourregering en toen Margaret Thatcher in 1979 aan de macht kwam, werden de onderhandelingen voortgezet onder leiding van Lord Carrington, met als hoogtepunt de besprekingen in Lancaster House in Londen. Miles had veel respect voor Carrington als 'een echte verzoener'. De besprekingen leidden op 18 april 1980 tot het bewind van een zwarte meerderheid onder president Robert Mugabe, die aanvankelijk ook als verzoener werd gezien.
Frank Stephen Miles werd in 1920 in Edinburgh geboren. Hij studeerde geschiedenis aan St Andrew's University en bracht tijdens de Tweede Wereldoorlog vier en een half jaar door als navigator in de Fleet Air Arm. Na de oorlog won hij een Commonwealth Fellowship om aan Harvard te studeren voor een Master in Public Administration voordat hij in 1948 in dienst trad bij de diplomatieke dienst.
Na posten in Nieuw-Zeeland (1949-52) en Pakistan (1954-57) werd hij benoemd tot Eerste Secretaris in de Britse Hoge Commissie in Ghana (1959-62). Premier Harold Macmillan en zijn vrouw verbleven in de Ghanese hoofdstad Accra op weg naar Zuid-Afrika. Macmillan hield zijn historische en onverwachte 'winds of change'-toespraak voor het Zuid-Afrikaanse parlement op 3 februari 1960, waarin hij verklaarde dat Groot-Brittannië al zijn Afrikaanse koloniën onafhankelijkheid zou verlenen en het apartheidsregime waarschuwde dat dit uiteindelijk ook hen zou treffen.
Ghana was in 1957 onafhankelijk geworden en president Nkrumah werd gastheer van een reeks conferenties voor vrijheidsstrijders uit andere Afrikaanse landen, waarbij Miles als waarnemer aanwezig was. Hierdoor leerde hij Nkomo, Mugabe, Muzorewa en andere nationalistische leiders kennen. Tegen de tijd dat Nkrumah in 1966 ten val werd gebracht, was Miles in Londen als hoofd van de West-Afrikaanse afdeling van het Commonwealth Office. Hij werd teruggestuurd naar Ghana om de diplomatieke betrekkingen, die door Nkrumah waren verbroken, te herstellen.
Miles was Eerste Secretaris in Oeganda van 1962-63 en nam deel aan de vieringen van de onafhankelijkheid. Het land, rijk aan landbouwgrondstoffen, werd gezien als de parel aan de kroon van Afrika.
Hij werd gepromoveerd tot plaatsvervangend Hoge Commissaris in Tanzania en was vervolgens waarnemend Hoge Commissaris van 1963-64. Daar ontmoette hij een reeks vrijheidsstrijders, waaronder de Zuid-Afrikanen Oliver Tambo, de president van het African National Congress, en de communistische leider Jo Slovo.
Ik moet bekennen dat ik ze allemaal aardig vond," herinnerde hij zich. Er waren er maar weinig met wie ik geen zaken kon doen en zelfs Jo Slovo was, ondanks zijn communistische neigingen, eigenlijk een heel plezierige en humoristische kerel. Zulke leiders begroetten Miles met berenknuffels.
In 1970 was hij plaatsvervangend Hoge Commissaris in Calcutta, waar hij de dreiging van militante marxistische Naxalieten in West-Bengalen moest aanpakken. Toen ze aankondigden dat ze een hooggeplaatste diplomaat zouden vermoorden, werd Miles beschouwd als het meest waarschijnlijke doelwit. Maar hij ging Calcutta beschouwen als zijn leukste post dankzij de vriendschappen die hij daar sloot met Bengali. Zijn laatste post was als Hoge Commissaris in Dacca (1978-79), toen Bangladesh de op één na grootste ontvanger van Britse hulp was.
Als lid van de MCC speelde Miles cricket op al zijn posten en na zijn pensionering in 1980 speelde hij voor Limpsfield in Surrey. Hij was actief in de plaatselijke Conservatieven en zat in de Tandridge District Council.
Frank Stephen Miles, diplomaat: geboren Edinburgh 7 januari 1920; waarnemend Brits Hoge Commissaris, Tanzania 1964-1965; consul-generaal, St Louis, Missouri 1967; plaatsvervangend Hoge Commissaris, Calcutta 1970; Hoge Commissaris, Zambia 1974, Bangladesh 1978; CMG 1964; getrouwd 1953 Joy Theaker (drie dochters); overleden Oxted, Surrey 26 april 2013.
Voor het eerst gepubliceerd in The Independent, 13 juni 2013
English
